Ardea
Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union

login


[close window] [previous abstract] [next abstract]

Vervoort R. & Kempenaers B. (2019) Variation in lek attendance and copulation success of Independent and Satellite male Ruffs Calidris pugnax. ARDEA 107 (3): 303-320
Op baltsplaatsen (‘leks’) van Kemphanen Calidris pugnax concurreren drie genetisch verschillende typen haantjes (Onafhankelijken, Satellieten en Faren) om copulaties met de hennetjes die de lek bezoeken. Faren lijken op hennetjes, terwijl Onafhankelijken en Satellieten een sterk seksueel dimorfisme vertonen: ze zijn aanzienlijk groter dan hennetjes en in het broedseizoen dragen ze een opvallend baltskleed. Onafhankelijke haantjes die een territorium verdedigen op een lek (Honkmannetjes) hebben een groter copulatiesucces dan Onafhankelijke haantjes zonder territorium (Randmannetjes). Hoe dat bij Satellieten zit is minder goed bekend. Daarom hebben we in het noorden van Noorwegen gedurende één broedseizoen op vijf leks de variatie in tijd doorgebracht op de lek en het copulatiesucces bij Onafhankelijken en Satellieten vergeleken. Bij de Onafhankelijke haantjes bleken Honkmannetjes in een later jaar vaker naar dezelfde lek terug te keren dan Randmannetjes, een langere periode van het seizoen op de lek te komen, vaker en langer op de lek aanwezig te zijn (per bezoek, dagelijks en over het gehele seizoen genomen), en minder vaak samen met een hennetje naar de lek toe te komen of die te verlaten. Bij Satellietmannetjes vonden we een kwalitatief gelijke interindividuele variatie in gedrag. Bijgevolg definiëren we twee typen Satellieten: Centrale Satellieten met een sterke binding aan de lek en Perifere Satellieten met een zwakke binding aan de lek. Een belangrijk verschil met Honkmannetjes is dat sommige Centrale Satellieten sterk gebonden waren aan meer dan één lek op dezelfde dag. De mate van aanwezigheid op de lek was gecorreleerd met het copulatiesucces, zowel per dag als over het gehele seizoen genomen, en het verband verschilt niet tussen Onafhankelijken en Satellieten. Het aanwezig zijn van een haantje op de lek tijdens het bezoek van een hennetje dat wil copuleren, voorspelde het copulatiesucces van de haantjes. De ongelijke verdeling van copulaties op een lek wordt dus in hoge mate verklaard door een ongelijke mate van aanwezigheid van de mannetjes op de lek. Na correctie voor variatie in aanwezigheid had één haantje per lek meer copulaties dan verwacht. Onze waarnemingen suggereren dat ‘endurance rivalry’, waarbij energiereserves de aanwezigheid van concurrerende haantjes op de lek begrenzen, zou kunnen bijdragen aan het copulatiesucces van mannetjes op de lek.


[close window] [previous abstract] [next abstract]