Ardea Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union |
Duettmann H., Dieleman S. & Groothuis T.G. (1999) Timing of moult in male and female Shelducks Tadorna tadorna: Effects of androgens and mates. ARDEA 87 (1): 33-39 |
In deze studie zijn de effecten van testosteron op het tijdstip en de snelheid van het ruiproces van de slagpennen in mannelijke Bergeenden Tadorna tadorna onderzocht. Tevens werd bekeken of het tijdstip van de rui bij mannetjes het tijdstip van ruien bij niet-behandelde vrouwtjes heeft beïnvloed. De dieren werden onder natuurlijke lichtcondities in buitenvolières in Nederland gehouden. De mannetjes werden vlak voor het begin van de rui van de slagpennen geïmplanteerd met een implantaat dat testosteronpropionaat bevatte. Na 7 weken werd het implantaat weer verwijderd. De hormoonbehandeling werd uitgevoerd met seksueel niet-actieve dieren, welke in groepen werden gehouden van twee paren en een ongepaard mannetje. Er waren drie verschillende startdata voor de hormoonbehandeling, die ieder werd uitgevoerd met twee groepen vogels: 27 juni, 5 juli en 18 juli. Vastgesteld werd dat de mannelijke vogels de start van de rui uit tot na het eind van de hormoonbehandeling uitstelden. Daarbij bleek binnen een groep van vogels die op dezelfde tijd met het hormoon was behandeld, de mate van uitstel van de rui positief gerelateerd te zijn aan bloedwaardes van androgenen. Het tijdstip van de (uitgestelde) start van de rui van de mannetjes was positief gerelateerd aan de start van hun vrouwtjes. Het tijdstip waarop de mannetjes hun rui beëindigden werd niet beïnvloed door de hormoonbehandeling. Mannetjes die laat begonnen te ruien, gingen niet sneller ruien, veranderden ook niet hun ruipatroon, maar stopten de rui voordat die compleet was. De gegevens laten zien dat onder een natuurlijke dag-nacht periodiciteit het tijdstip van de start van de rui flexibel is, lage androgeenwaarden vereist, en onder invloed van sociale factoren staat, terwijl het eind van de rui niet flexibel is. |