Ardea
Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union

login


[close window] [previous abstract] [next abstract]

Faivre B., Secondi J., Frochot B. & Cezilly F. (2002) Local survival and breeding ecology in an expanding population of Melodious Warbler Hippolais polyglotta. ARDEA 90 (2): 293-301
In West-Europa kennen Spotvogel Hippolais icterina en Orpheusspotvogel Hippolais polyglotta een zone van overlap langs de noord- en oostgrens van Frankrijk. Waar Orpheusspotvogels sinds de jaren zestig een noordwaartse areaaluitbreiding te zien geven, krimpt het areaal van Spotvogels in NW-Europa juist in en neemt hun dichtheid af. In deze studie wordt bekeken in hoeverre de uitbreiding van de Orpheusspotvogel zich 300 ARDEA 90(2), 2002 laat verklaren aan de hand van demografische parameters als broedsucces en overleving van adulte vogels. De studie vond plaats in het stroomdal van de Saône in Bourgondië aan de noordoostgrens van het verspreidingsgebied. De soort komt hier naast de Spotvogel voor. Orpheusspotvogels produceerden 4-5 eieren per legsel (gemiddeld 4.47). In bijna 75% van de legsels kwamen een of meer eieren uit. Het gemiddelde broedsucces kwam uit op 45.3%; dit cijfer is op de klassieke wijze berekend, omdat alle nesten in de nestbouwfase werden opgespoord. Een Mayfield-berekening van het broedsucces was derhalve niet noodzakelijk en directe vergelijking met gegevens uit de jaren zestig en andere studies behoorde daarmee tevens tot de mogelijkheden. De gegevens bleken het dichtst tegen de werkelijkheid aan te leunen indien het toegepaste model uitging van een constante overleving van adulte vogels en een naar jaar variërende vangkans. De lokale overleving van adulte vogels kwam met dit model uit op 50% (gebaseerd op 202 mannetjes en 137 vrouwtjes, gevangen tussen 1986-1996). Er werd geen sekseverschil in overlevingskansen gevonden, maar de steekproef is aan de kleine kant en emigratie van broedvogels is niet gekwantificeerd. De resultaten kwamen overeen met bevindingen aan Orpheusspotvogels in NO-Italië (waar geen overlap met Spotvogels bestaat), en met die aan Spotvogels in Letland (geen overlap met Orpheusspotvogels). Vergeleken met metingen aan het broedsucces van Orpheusspotvogels in dezelfde regio in de jaren zestig bleken zich geen veranderingen in broedbiologische parameters te hebben voorgedaan, die verantwoordelijk zouden kunnen zijn voor de areaalsuitbreiding. Enkele cruciale factoren zijn echter niet gekwantificeerd, zoals de overlevingskansen van juveniele vogels, de leeftijd waarop vrouwtjes voor het eerst tot broeden overgaan en emigratie en immigratie. Niettemin zou immigratie vanuit meer centrale delen van het broedgebied van Orpheusspotvogels kunnen zorgen voor een verschuiving van areaalgrenzen. Mogelijk is daarbij de opmars van Orpheusspotvogels in het nadeel van Spotvogels, omdat bij hybridisatie een asymmetrische introgressie van kenmerken van Orpheusspotvogel naar Spotvogel is vastgesteld.


[close window] [previous abstract] [next abstract]