Ardea
Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union

login


[close window] [previous abstract] [next abstract]

Both C. (2004) Does mate-guarding give non-territorial birds the chance to settle? ARDEA 92 (1): 107-111
Waarom verdedigen mannen van zo veel vogelsoorten in het voorjaar een territorium? Eén idee is dat ze dit doen om buurmannen ver van hun vrouw vandaan te houden, waarmee ze hun vaderschap proberen te verzekeren. Je verwacht dan dat territoria het grootst zijn in de vruchtbare periode van de vrouw. Een andere manier om het eigen vaderschap te verzekeren, is de vrouw gedurende haar vruchtbare periode steeds zorgvuldig in de gaten te houden en haar zodoende de mogelijkheid te ontnemen om met andere mannen te paren. Je verwacht dan dat gedurende de vruchtbare periode mannen juist minder tijd zullen besteden aan het verdedigen van hun territorium en dat deze verminderde territorialiteit de niet-territoriale paren de mogelijkheid biedt om zich alsnog te vestigen en tot broeden te komen. Dit laatste zagen we bij Koolmezen die we op de Zuid- Veluwe gedurende twee jaar bestudeerden. Op het moment dat de meeste vrouwen begonnen met het leggen van eieren, vestigden zich verschillende nieuwe paren. Dit waren er duidelijk meer dan de maand voorafgaand aan de reproductieve periode. Van een aantal vogels wisten we dat ze al een tijd in het gebied aanwezig waren en eerder hun territorium of hun partner (en daarmee ook hun territorium) hadden verloren. Drie van de zes vrouwen die zich zo vestigden, deden dit op de plaats waar ze al een tijd als niet-territoriale vogel aanwezig waren, terwijl we voor mannen geen aanwijzing vonden dat ze zich vestigden op een plaats waar ze al een tijd aanwezig waren. Deze observaties suggereren dat de verdediging van een territorium en het bewaken van een vrouw niet makkelijk samen gaan, en dat mannen een afweging moeten maken tussen beide activiteiten. Andere vogels zonder territorium kunnen hiervan profiteren.


[close window] [previous abstract] [next abstract]