Ardea
Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union

login


[close window] [previous abstract] [next abstract]

Oudman T., de Goeij P., Piersma T. & Lok T. (2017) Colony-breeding Eurasian Spoonbills in The Netherlands: local limits to population growth with expansion into new areas. ARDEA 105 (2): 113-124
Het idee heerst dat bij de meeste vogels die in kolonies broeden, de grootte van de kolonies en de maximale populatiegrootte bepaald worden door de beschikbare voedselhoeveelheid in de omgeving van de kolonies. De populatiedynamiek wordt echter ook bepaald door de overleving van de adulte vogels. Deze kan sterk worden beïnvloed door omstandigheden buiten het broedseizoen. De meerderheid van de Nedelandse Lepelaars Platalea leucorodia leucorodia broedt op de Waddeneilanden. Daar lijkt nu (na dertig jaar van exponentiële groei) de toename af te vlakken in de richting van een maximum van ongeveer 2000 broedparen. Eerder is al uitgebreid aangetoond dat de overleving van Lepelaars sterk wordt beïnvloed door dichtheidsafhankelijke effecten (zowel binnen als buiten het broedseizoen) en dat daarin verschillen bestaan tussen de leeftijdsklassen. Maar welke mechanismen hieraan ten grondslag liggen is minder duidelijk. Om te bepalen of deze dichtheidsafhankelijke effecten het gevolg zijn van beperkingen in en rond de broedkolonies, vergelijken we hier de populatiegroei, de kuikenconditie en het broedsucces van verschillende kolonies op de Waddeneilanden. De populatiegroei tussen 1988 en 2015 en de statistisch verwachte maximale koloniegroottte varieerden sterk tussen de tien bestaande kolonies. Metingen aan 781 kuikens in zes verschillende kolonies tussen 2011 en 2015 laten zien dat de kuikenconditie in stabiele kolonies slechter was dan in groeiende kolonies (al gold dit niet voor de late kuikens) en dat het broedsucces in stabiele kolonies kleiner leek te zijn. Na toevoeging van gegevens uit de periode 1991–2011 bleek dat het broedsucces een sterk negatief verband vertoont met de grootte van de kolonies. De meest aannemelijke oorzaak van de huidige afname in populatiegroei op de Waddeneilanden is een beperkte voedselbeschikbaarheid in en om het wad. Om dit aan te tonen is er onderzoek nodig naar de verspreiding van Lepelaars uit verschillende kolonies tijdens het broedseizoen en naar de voedselbeschikbaarheid op het wad (en in nabij gelegen zoetwaterhabitat) in de loop van het seizoen. Er is echter nog geen einde aan de populatiegroei in Nederland als geheel, vooral omdat de kolonies van Lepelaars in het Deltagebied nog exponentieel groeien.


[close window] [previous abstract] [next abstract]