De Rijk J.H. (2021) Great Cormorants Phalacrocorax carbo in The Netherlands: five centuries of protection amidst almost European-wide persecution. ARDEA 109 (3): 381-388

Aalscholvers Phalacrocorax carbo waren rond 1900 na eeuwen van bestrijding haast overal in Europa verdwenen. De grootste kolonies waren toen te vinden in Nederland. De Nederlandse Aalscholvers waren belangrijk als startpopulatie voor de enorme groei van het aantal Aalscholvers in Europa in de 20ste eeuw. Dit artikel gaat over de vraag hoe het komt dat de soort in Nederland niet is uitgeroeid. Uit een vergelijking tussen Nederland en andere landen blijken er grote verschillen in de houding van de mens tegenover de soort te bestaan. In Nederland waren Aalscholvers vanaf de Middeleeuwen jachtwild en werden hun vlees en eieren geconsumeerd. Vanwege die culturele en economische waarde werden ze beschermd vanaf 1500. Elders in Europa waren ze geen jachtwild of voedselbron en was er geen reden voor bescherming. Het motief om Aalscholvers te bestrijden was vooral de schade aan gekweekte Karpers Cyprinus carpio in visvijvers. Die viskwekerij ontwikkelde zich in de Middeleeuwen over Europa. In Nederland was visteelt tot het einde van de 19de eeuw van weinig betekenis. In vergelijking met elders in Europa was er in Nederland meer reden voor bescherming dan voor bestrijding. Voor Aalscholvers was Nederland daardoor eeuwenlang relatief veilig. In de 20ste eeuw ontwikkelden zich in Europa nieuwe inzichten rond natuurbescherming. De bestrijding verminderde en de bescherming nam toe. De restpopulatie in Nederland werd toen belangrijk voor de groei van het aantal Aalscholvers in Europa.