Ardea Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union |
Helm B., Fiedler W. & Callion J. (2006) Movements of European Stonechats Saxicola torquata according to ringing recoveries. ARDEA 94 (1): 33-44 |
De Roodborsttapuit Saxicola torquata is een interessante soort voor trekonderzoek door de grote verschillen in trekgedrag die op Europese schaal bestaan. Naast standvogel in delen van Europa is de soort vooral lange-afstandtrekker. Dit artikel geeft een overzicht van alle terugmeldingen van Roodborsttapuiten die in het broedseizoen in Europa zijn geringd. Vooral de talloze ringvondsten van vogels uit de Benelux, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk lieten een gedetailleerde analyse toe. Vogels uit alle hoeken van Europa blijken in noord-Afrika te overwinteren, terwijl overwinteren in het broedgebied beperkt blijft tot een deel van de Roodborsttapuiten uit het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Spanje en Italië. Vogels uit de Benelux en Duitsland trekken alle weg in de winter. Nederlandse waarnemingen van Roodborsttapuiten in de winter hebben zeer waarschijnlijk betrekking op vogels uit Engeland. In het Verenigd Koninkrijk trekt ’s winters ongeveer de helft van de vogels weg. De verste trekkers komen tot in noord-Afrika, maar ook blijven ze overwinteren in Frankrijk of Spanje. Gemiddeld trekken Britse vogels daarom minder ver dan die uit de Benelux en Duitsland. Opmerkelijk is dat de afstand tussen de geboorteplek en plaats van broeden bij Britse vogels groter is dan bij de ’echte’ trekvogels uit de Benelux en Duitsland. Ook verplaatsen jonge Britse vogels zich in de eerste zomer over langere afstanden. Verklaringen voor deze verschijnselen bleven buiten het beeld van deze studie. Er waren geen verschillen in trekgedrag tussen de sexen en jaarklassen, wat opmerkelijk is omdat zangvogels vaak wel dergelijke verschillen laten zien. Verondersteld wordt dat dit te maken heeft met het paarsgewijs vestigen van territoria in de winter. De onderzoekers verwachtten dat de klimaatverandering van de afgelopen 20 jaren het trekpatroon van de Roodborsttapuit beïnvloed zou hebben. Dat bleek niet het geval, en op basis van de analyse van ringvondsten werd geconcludeerd dat de afstanden en patronen van de trek de afgelopen tientallen jaren niet zijn veranderd. |