Ardea
Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union

login


[close window] [previous abstract] [next abstract]

van der Jeugd H.P. & Litvin K.Y. (2006) Travels and traditions: long-distance dispersal in the Barnacle Goose Branta leucopsis based on individual case histories. ARDEA 94 (3): 421-432
Dispersie over lange afstanden kan grote gevolgen hebben voor de mate van uitwisseling van genetisch materiaal tussen populaties. Langeafstandsdispersie is echter moeilijk te bestuderen, omdat individuen zich vaak ver buiten het studiegebied kunnen vestigen. In dit onderzoek werd het lot nagegaan van circa 4500 individueel herkenbare Brandganzen Branta leucopsis die tussen 1984 en 2002 waren geboren op het Zweedse eiland Gotland. Van deze vogels werden er slechts achttien (zestien mannetjes, twee vrouwtjes) teruggevonden in andere populaties binnen het verspreidingsgebied van de Brandgans (Noordzee, Barentszzee, Spitsbergen). De meeste van deze ganzen waren erg groot vergeleken met andere vogels die in hetzelfde jaar waren geboren. Ze waren bovendien vaak al vroeg in hun leven zelfstandig. We schatten dat ongeveer 6,6% van alle jonge Brandganzen zich over zulke grote afstanden verspreidt, maar dat ten hoogste 11% van deze bewegingen ook daadwerkelijk kon worden vastgesteld. De meeste vogels vertrokken naar de grote Barentszzeepopulatie, waar verscheidene vogels tijdens veldwerk in 2002–2004 broedend werden gezien of werden teruggevangen. Er werd één geval vastgesteld waarbij een mannetje geboren op Gotland naar Spitsbergen was getrokken. Ook in België werd een op Gotland geboren mannetje broedend vastgesteld. Broeden kon echter maar in drie van de achttien gevallen worden bewezen, en slechts één van deze broedgevallen was succesvol. Tijdens de voorjaarstrek op weg naar Rusland werd deze vogel, vergezeld van vrouw en drie geringde jongen, gedurende één dag waargenomen nabij zijn geboortekolonie op Gotland, waar normaal gesproken geen Brandganzen van de Barentszzeepopulatie verblijven. Ongetwijfeld gaan er meer intrigerende verhalen schuil achter het fenomeen van langeafstandsdispersie. Het is echter duidelijk dat onderzoek naar dit proces vele jaren in beslag neemt en dat daarbij verscheidene populaties intensief bestudeerd dienen te worden.


[close window] [previous abstract] [next abstract]